Ung thư buồng trứng là một căn bệnh nguy hiểm khá phổ biến thường gặp ở phụ nữ. Tuy nhiên, căn bệnh ung thư ở trên thế giới chưa có loại thuốc nào để chữa trị dứt điểm. Theo nghiên cứu của mới nhất gần đây thì các nhà khoa học ở bệnh viện Quân Y đã nghiên cứu thành công phương pháp dùng virus sởi để tiêu diệt các khối u buồng trứng. Tình chất nào của virus để thực hiện được chức năng trên? Trong quá trình nghiên cứu đã áp dụng những phương pháp thử nghiệm nào để đưa đến thành công cho lĩnh vực này? Hãy cùng tìm hiểu nhé.
Mục Lục
Các tính chất của virus sởi
Cấu trúc: Hình thể chủ yếu của virus là hình cầu, nhưng có khi là hình sợi chỉ, kích thước khoảng 140nm. Virus chứa ARN 1 sợi, nucleocapsid đối xứng hình xoắn ốc, có vỏ bọc. Trên bề mặt vỏ bọc của virus có các yếu tố ngưng kết hồng cầu.
Sức đề kháng: Virus nhạy cảm đối với ete. Virus sởi có 1 sức đề kháng cao. Nó có thể sống sót nhiều ngày ở 360C, ở 220C sống được trên 2 tuần.
Tính chất kháng nguyên: Kháng nguyên ribonucleoprotein hay còn gọi là kháng nguyên kết hợp bổ thể. Kháng nguyên ngưng kết hồng cầu: nằm trên bề mặt vỏ bọc. Virus sởi làm ngưng kết hồng cầu khỉ. Dung huyết tố: Tính chất dung huyết của virus sởi được Peries mô tả năm 1961. Hạt virus nguyên vẹn cũng như yếu tố ngưng kết hồng cầu tách rời, đều có hoạt tính tan huyết.
Nuôi cấy: Để nuôi cấy virus sởi, người ta hay dùng nuôi cấy tế bào thận người và thận khỉ, tế bào màng ối người, tế bào phôi gà… Virus sởi trong quá trình phát triển ở nuôi cấy tế bào đã gây ra hiệu ứng tế bào bệnh lý như tạo ra những đám tế bào khổng lồ có nhiều nhân và những hạt vùi ưa eosin trong bào tương và trong nhân.
Phương pháp điều trị mới trong y học
Các nhà khoa học tại Học viện Quân y vừa nghiên cứu thành công phương pháp mới; dùng virus vaccine sởi liều cao điều trị ung thư buồng trứng.
Phương pháp điều trị ung thư buồng trứng bằng liệu pháp virus tiêu hủy u (Oncolytic Virotherapy do TS Đặng Thành Chung Học viện Quân y cùng cộng sự đã hoàn thành bước nghiên cứu; đang trong giai đoạn thử nghiệm tiền lâm sàng.
Quá trình nghiên cứu; các nhà khoa học đã tiêm tế bào ung thư buồng trứng ở người vào chuột để thử nghiệm. Khi trên chuột xuất hiện các khối u, họ dùng virus đã bất hoạt; dùng để điều chế vaccine sởi tiêm cho chuột. Theo dõi đối chứng sau một thời gian kích thước khối u; giảm rõ rệt so với nhóm chuột ung thư không được điều trị.
Phương pháp điều trị ung thư bằng virus sởi
Phân tích khả năng đáp ứng miễn dịch tế bào trên chuột mang khối ung thư buồng trứng cho thấy; virus vaccine sởi có tác dụng tăng khả năng huy động tế bào miễn dịch như tế bào giết tự nhiên (NK); tế bào tua (DC), đại thực bào (M) ở lách và trong khối u ở nhóm chuột ung thư cao hơn rõ rệt so với nhóm chứng không được điều trị bằng virus vaccine sởi.
Theo nhóm nghiên cứu, ở nhóm chuột ung thư được điều trị bằng virus vaccine sởi; có thời gian sống dài hơn so với nhóm đối chứng không được điều trị.
Từ kết quả này, các nhà khoa học đã phối hợp với trung tâm nghiên cứu sản xuất vaccine và sinh phẩm y tế (POLYVAC); tạo ra virus vaccine sởi liều cao để tinh chế, cô đặc virus vaccine sởi bán thành phẩm; xây dựng tiêu chuẩn chất lượng dùng trong điều trị ung thư buồng trứng.
Chế phẩm virus vaccine sởi liều cao đã được đánh giá tính an toàn trên mô hình động vật nhỏ (chuột) tại Học viện Quân y; và trên linh trưởng (khỉ) tại đảo Rều, Quảng Ninh của POLYVAC. Kết quả nghiên cứu cho thấy virus vaccine sởi ở các liều tiêm với nồng độ 105, 106, 107 TCID50 đều an toàn; không có bất kỳ tác dụng phụ đáng kể nào.
Kết quả phân lập
Trên mô hình tế bào dòng và tế bào phân lập từ bệnh nhân ung thư buồng trứng; virus vaccine sởi có tác dụng gây chết, làm tan vỡ tế bào theo chương trình (apoptosis).
Theo TS Đặng Thành Chung; việc nghiên cứu thành công phương pháp điều trị này có ý nghĩa rất lớn; chứng minh sử dụng virus vaccine sởi liều cao trên động vật nhỏ và loài linh trưởng là hiệu quả.
“Kết quả này là cơ sở khoa học quan trọng để tiếp tục triển khai nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng; điều trị ung thư buồng trứng bằng virus vaccine sởi liều cao; mở ra hướng mới trong chiến lược điều trị ung thư buồng trứng và triển vọng đối với các loại ung thư khác”, TS Chung nói.
Hội đồng khoa học nghiệm thu cấp Quốc gia đánh giá cao kết quả nghiên cứu. Thành công này là cơ sở để thử nghiệm điều trị trên bệnh nhân tình nguyện. Khi có hiệu quả thực tế có thể đề nghị Bộ Y tế cấp phép sử dụng như một liệu pháp điều trị ung thư chính thức.
Đề tài thuộc Chương trình khoa học công nghệ trọng điểm cấp Nhà nước “Nghiên cứu ứng dụng và phát triển công nghệ tiên tiến; phục vụ bảo vệ và chăm sóc sức khỏe cộng đồng (KC.10/16-20) do Bộ Khoa học và Công nghệ quản lý.